نظریه اشوب و چند نتیجه

سلام

بعضی  اوقات  توی زندگی ادمیزاد مسائلی،چه خوب و چه بد، پیش میاد که متاثر از افعال بسیار کوچکی  هستند که ما همیشه اونها رو بسیار بی اهمیت میدونیم و وقتی که خیلی خوب فکر میکنیم  باز هم نمیفهمیم که سبب این حوادث چی بوده!

اکثر این حوادث رو گردن شانس و سرنوشت و امتحان خداوند میندازیم و خودمون رو تبرئه میکنیم.ادر این پست قصد دارم تاثیر گذاری افعال کوچیک روی حوادث بزرگ رو کمی از نظر علمی بررسی کنم.

نظریه آشوب

نظریه اشوب ،به مبحثی از مباحث ریاضی و فیزیک مربوط میشه که به سیستمهای دینامیکی اشاره داره که نسبت به تغییر شراط اولیه خودشون تغییر رفتار بسیار محسوسی رو نشون میدن بطوری که رفتارهای اینده اونها دیگه قابل پیش بینی نیست.

این نظریه گسترش خودش رو بیشتر مدیون اشخاصی مثل "هنری پوانکاره" و"ادوارد لورنتس" است.البته مدارکی در دست است که "پیر لاپلاس" و "عمر خیام" پیش از پوانکاره  متوجه این پدیده شده بودند و اون رو کشف کرده بودند.

تئوری اشوب سیستمهای دینامیکی بسیار پیچیده ای مثل  وضعیت جوی و اتمسفر زمین، جمعیت حیوانات و موجودات،تظش قلب، فعالیتهای زمین شناسی،...حتی  در اقتصاد،روانشناسی،سیاست و فلسفه رو هم مورد بررسی قرار داده!

موضوع اصلی و اساسی  نظریه اشوب که به اون تکیه میشه  اینه که در هر بی نظمی ، نظمی نهفته! بعنی اینکه  هیچ الزامی وجود نداره که نظم در یک مقیاس خاص وجود داشته باشد! چه بسا  در مقیاس محلی و کوچک شاهد بی نظمی و پدیده های تصادفی باشیم اما در مقیاس بزرگتر و کلی(global) این سیستم دارای نظم،پایایی باشه و همچنین قابل پیش بینی!!

برای حالت بالا  تعداد زیادی نقطه رو در نظر بگیرید که بطور کاملا نامنظم و تصادفی ایجاد شده! با زیاد شدن تعداد اینها و در مقیاس کلی که به اون نگاه بشه  ممکنه که خطی رو ایجاد کنه  و دارادی نظم باشه.

اجازه بدید برای  حساسیت سیستم نسبت به تغییر  حالت اولیه یه مثال بیارم:

اگر مسافری 10 ثانیه دیر به ایستگاه اتوبوس برسه نمی تونه سوار اتوبوسی بشه که هر 10 دقیقه یک بار از این ایستگاه می گذره و به سمت مترویی می ره که از آن هر ساعت یک بار قطاری به سوی فرودگاه حرکت می کنه. برای مقصد مورد نظر این مسافر، فقط روزی یک پرواز انجام می شه! پس تاخیر 10 ثانیه ای این مسافر باعث از دست دادن یک روز کامل می شه!

اگر دقت کنید میبینید که خیلی از پدیده های موجود در طبیعت به همین شکل هستند و وابستگی انها نسبت به شرایط اولیه بسیار مشهود است مثل اتفاقات اجتماعی(انقلابها) و یا روانشناسی

به عقیده من هیچ اتفاق بد و خوبی در دنیا بی دلیل اتفاق نمیافته! اگر هر کاری در این دنیا انجام میشه بخاطر اتفاقیه که در اول کار انجام شده.

ابن سینا میگه: هیچ چیز در دنیا اتفاقی نیست!!

بگذارید حکایتی رو براتون نقل کنم از شیخ رجب علی خیاط (کتاب کیمیای محبت):

شیخ تعریف میکنه که روزی در حال عبور از بازار عبور میکردند . در همین حین فکر مکروهی از ذهن ایشون عبور میکنه. کمی جلوتر کاروان شتری از رد میشه و اخرین  شتر لگدی به سمت ایشون میندازه ، اما شیخ حودش رو عقب میکشه. از اونجایی که اهل نظر هیچ وقت از کنار اتفاقی براحتی عبور نمیکنن،بفکر فرو میره که علتاین اتفاق چی بود؟ چه گناهی مرتکب شده که اینطور جواب داده شد.به مسجد میره و مشغول مناجات که در مکاشفه بهش میگن این لگد شتر بخاطر اون فکر مکروه بود!!  شیخ  میگه: من که یه اون فکر عمل نکردم و حتی فکرشون ترک کردم! میگن: اون لگد شتر هم به تو نخورد!!!

با این مثالها میخوام بگم که در این دنیا هر پیش امدی انعکاس اعمال ما در هر زمانیه! ممکنه این عمل کوچک و ناچیز باشه،ولی اثرات ما تاخر اون بسیار زیاد و قابل توجه!! چه بسیار قومهایی بودند که  بر اثر یه تحریف کوچک کاملا  گمراه و مشمول عذاب خدا شدند.

اعمال کوچکی هم هستند که در مقیاس کلی موجب خدمات بسیاری شدند.

مطابق کلام امام صادق (ع) شش چیز است که مومن بعد از مرگ نیز از آن ها بهره مند می شود
- فرزند صالحی که برای او طلب مغفرت کند . 
- کتاب قرآن که از آن قرائت کند. 
- چاه آبی که حفر کرده (و به مردم آب می دهد).
- درختی که کاشته است . 
- آبی که برای خیرات جاری کرده است .
- روش پسندیده ای بنا نهاده و دیگران پس از وی ، آن را ادامه می دهند .

رسول خدا(ص) می‌فرماید:

"چند عمل است که بعد از مرگ نیز، پاداش آن به انسان می‌رسد:اوّل‌:غرس کردن درخت‌؛ دوم‌:حفر چاه یا چشمه ]که این دو را وقف نماید و در اختیار عموم قرار دهد؛ سوم‌:تألیف کتاب علمی‌؛ چهارم‌:ساختن مسجد؛ پنجم‌:تربیت فرزند صالح که بعد از وفات پدر برای وی استغفار کند." .(میزان الحکمه‌، محمد محمدی ری شهری‌، ج 7، ص 14.)

خدا در قران میفرماید:

 "نَکتُبُ مَا قَدَمـــوا وَ آثَرَهُم" یعنی ما تمامی اعمالی را که شخص انجام داده و پیش فرستاده است ؛ با تمامی آثار آینده ی آن ؛ همه را ثبت می کنیم . و در جای دیگر می فرماید : یُنَبـــؤُ الانسانُ یَومَئِــذٍ بِمــا قَدَمَ وَ أَخَر (قیامت/13)
آن روز انسان از آنچه پیشاپیش فرستاده و آنچه به آینده موکول کرده باخبر شود.

یه برداشت دیگه هم میشه از این نظریه کرد!

تحلیل مکانیسم تبدیل سیئات کوچک به سیئات بزرگ شاید با نظریه اشوب بد نباشه. با بوجود اومدن گناهان بنظر کوچک و بی ربط در مقیاس محلی  ،با بی توجهی و کوچک شمردنشون  ،در مقیاس کلی (کل قلب و لوح) به نظمی قابل  پبش بینی میرسیم که خدا در ایه 7 سوره بقره به اون اشاره کرده:

خَتَمَ اللّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى اءَبْصَرِهِمْ غِشَوَةٌ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ
خداوند بر دلها و برگوش آنان مهر زده است و در برابر چشمانشان پرده اى است و براى آنان عذابى بزرگ است .

این  نظریه شاید بتونه  ضرب المثل " ...(مثلا شقایق) چه ربطی داره به  شقیقه؟" رو نقض کنه!

جواب من اینه: همون ربطی که بیضه با  ریش اقایون داره!!

برای  کسانی که متوجه نشدن: با از دست رفتن بیضه، اقایون دیگه ریش در نمیارن! ربطشون به هم چیه؟!

پس خیلی چیزا میتونه به هم ربط داشته باشه

نتیجه:

-هیج چیز در دنیا اتفاقی نیست

-حواسمون به اعمال کوچک باشه

-به اتفاقاتی که در روز برامون میفته بیشتر دقت کنیم

-نعمتها و بلایا و حوادث روزانه ، انعکاس اعمال ماست

-بفکر ایندگان هم باشیم

-بفکر اینده خودمون هم باشیم

-خیلی چیزا که فکرشم نمیکنیم به هم ربط داره

-...

پ.ن: دوستان ! اخیرا زدم دستم رو داغون کردم! برای همین نمیتونم نظر طولانی براتون بذارم! سعی میکنم اروم اروم براتون نظر بگذارم! در هر صورت برای نظر نگذاشتن معذرت میخوام! یه دستی تایپ کردن هم میدونید که چقدر تو مخ ادمه! :دی