مصلحت و منفعت

بسم الله الرحمن الرحیم

یه دوستی به پیشنهاد بی شرمانه داد!

کنار ابشار وایساده بودیم!
گفت: اینقدر میدم  ،2 دقیقه زیر این ابشار بایست.
گفتم: ارزش نداره!  دوتا اینقدر خرج دوا و دکترم میشه!
گفت: خوب دوتا اینقدر میدم!
گفتم: به محنت بیماریش نمی ارزه!


یه سوال!

چرا اکثر مردم به ابن نگاه نمیکنند که ایا کاری که میکنند ارزشش رو داره یا نه؟!
اگر هم نگاه میکنند چرا به بعد اقتصادی این قضیه که میرسند کور و کر میشن؟

من اگر میرفتم زیر ابشار ، دوتا اینقدر سود میکردم!!( منفعت)

من اگر میرفتم زیر ابشار، مریض میشدم و شاید این مریضی تا اخر عمر با من میموند و من هم حسرت یه تن سالم رو میخوردم!(مصلحت)

واژه صلح و مشتقاتش بمعنای مختلفی اومده که یکی از اونها نقطه مقابل فساد است.

صلاح مقابل فساد
اصلاح مقابل فساد
صالح  مقابل فاسد
مصلحت مقابل مفسدت

ایاتی رو که در قران به تقابل صلاح و فساد  اشاره داره رو میشه مثال زد:

ـ الَّذِینَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ وَ لا یُصْلِحُونَ؛  (شعراء: ۱۵۲)

ـ وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ؛  (اعراف: ۱۴۲)

ـ إِنَّ اللَّهَ لا یُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِینَ؛ (یونس: ۸۱)

ـ وَ لا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاحِها؛ (اعراف: ۵۶)
ـ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ الْمُفْسِدَ مِنَ الْمُصْلِحِ؛ (بقره: ۲۲۰)

صلاح زمانی بکار میره که ما بخواهیم خیر بودن و شایسته بودن امری اشازه کنیم.همونطور که میدونیم خیر و شایسته بودن در قران و همینطور در معنا یک امر دائمی و پیوسته است و با شرایط تغییر نمیکنه.پس صلاح یک مفهوم بلند مدت یا استراتژیکه!
اما منفعت امری کوتاه مدت که ممکن است در مقطعی از زمان کاربردی باشه ولی در دراز مدت اثرات مخربی داشته باشه و نتونه مصلحت رو تامین کنه!پس این من مفهموم رو میشه یه مفهوم تاکتیکی قلمداد کرد!

در تاریخ میبینیم که افراد دانا  و خیر خواه خیلی از منفعتها رو بخاطر مصلحت نادیده میگیرند.مثل حضرت علی که از منفعت حکومت بخاطر مصلحت چشم پوشی کرد!

مصلحت عین حقیقته! اما متاسفانه این واژه از طرف خیلی از اهالی علم مورد کم لطفی قرار گرفته و مصلحت رو بعنوان یک کلاه شرعی برای عبور از موانع شخصی و حزبی  میدونند!

 البته نباید نادیده گرفت که یکی از دلایل عمده رو میشه در خیانت عده ای نون بنرخ روز خور در هیات دین جستجو کرد.

خوب اجازه بدید کاربرد های دیگه مشتقات "صلح" رو در زیر براتون بگم:

"صالح: به معنای شایسته، گاهی وصف عمل و گاهی وصف شخص قرار می گیرد که شایسته و خوب است و در آن فساد نیست.

الف)کلمه  صالح  در وصف عمل؛
خداوند در آیه ۶۲ سوره بقره با اشاره به معنای یاد شده می فرماید:

من آمن بالله و الیوم الآخر و عمل صالحا
هر کس به خدا و روز بازپسین ایمان داشت و کار شایسته کرد، …

و در جای دیگه در آیه ۱۰ سوره فاطر می فرماید:

الیه یصعد الکلم الطیب و العمل الصالح یرفعه.
سخنان پاکیزه به سوى او بالا مى‏رود، و کار شایسته به آن رفعت مى‏بخشد.

که اشاره به وصف و خصوصیت عمل دارد.

ب) کلمه صالح  برای وصف شخص.

در آیه: فان الله هو مولاه و …صالح المومنین؛ تحریم  ۴ و

ایه: و کان ابوهما صالح کهف آیه ۸۲/

 صالح در این آیات وصف شخص است.صالحون: نیکوکاران، شایسته کاران.

این وصف همواره برای اولو العقل (اعم از فرشتگان، انسان ها و پریان) به کار رفته است

اصلاح:بمعنی  ایجاد صلح و سازش و الفت ، همچنین به معنای شایسته کردن چیزی نیز به کار رفته است.
در این باره در آیه ۱۸۲ سورة بقره می خوانیم:
فمن خاف من موص جنفا …علیه،
ولى کسى که از انحراف [و تمایل بیجاى‏] وصیت کننده‏اى [نسبت به ورثه‏اش‏] یا از گناه او [در وصیت به کار خلاف‏] بیم داشته باشد و میانشان را سازش دهد، بر او گناهى نیست، که خدا آمرزنده مهربان است.

و در سوره  بقره آیه ۲۲۴ می خوانیم:

 ان تبروا و تتقوا و تصلحوا بین الناس،
و خدا را دستاویز سوگندهاى خود قرار مدهید، تا [بدین بهانه‏] از نیکوکارى و پرهیزگارى و سازش دادن میان مردم [باز ایستید]، و خدا شنواى داناست.
و نیز به معنای شایسته کردن چیزی است.
کفر عنهم …و اصلح بالهم (محمد: ۲)" (منبع)

پس همونطور که در مفاهیم قرانی مشاهده میکنید ،تفاوت عمیقی بین معنی قرانی و کاربردی که در زبان فارسی پیدا کرده ، دارد.
این تفاوتها تنها در مورد این واژه نیست! بلکه صدها مورد رو میشه پیدا کرد که معانی انها در فارسی تحریف شده! مثل کلمه "ملت".
کلمه "ملت" یا "ملة " هم یک واژه قرانیه که بمعنی "مذهب" است ! نه اون چیزی که ما تصور کشور رو از اون داریم!

در کشورهای عربی ، واژه هایی که ما استفاده میکنیم بصورت زیره:

مثلا

سازمان ملل>>>الأمم المتحدة

تیم ملی>>>الفریق القومی

البته این رو هم اشاره کنم که بنا بر استنادهای اقای حسن عباسی،واژه "صلح" مقابل "جنگ" نیست و این اشتباهی ست که در ایران رایج شده!

ایشان میفرمایند که با معلوم بودن این مطلب که صلح در مقابل فساد است و جنگ در مقابل اشتی میشه مثالهایی رو اورد:

"در فرهنگ عمومی، به کسی چون ماهاتما گاندی لقب صلح‌طلب، و به کسی چون ارنستو چه‌گوارا، عنوان جنگ طلب اطلاق می‌شود. تلقی این است که هر دو برای رهایی مردم خود از چنگ دشمنان عمل کردند اما یکی به روش صلح و دیگری به روش جنگ. خب! اکنون که مشخص شد صلح در برابر فساد است، پس روش عمل گاندی «مصلحانه»، و روش عمل چه‌گوارا «مفسدانه» است!؟"

و در حای دیگر مثالی از صلح امام حسن و جنگ امام حسین میاورد:

"این خلط و خبط در مورد روش اقدام دو امام معصوم شیعیان نیز در میان فارسی زبانان رایج است. در فرهنگ ایرانی، باور این است که امام حسن(ع) با معاویه «صلح»، و امام حسین(ع) با یزید «جنگ» نمود. اگر مبتنی بر ترمینولوژی صلح در برابر فساد، به متدولوژی عمل این دو امام معصوم پرداخته شود، آن‌گاه معادله این خواهد شد که «یکی صلح نمود، و دیگری ]العیاذبالله[ فساد!!». در واقع ترمینولوژی مفاهیم جنگ و صلح، نه در مورد روش‌شناسی معصومین(ع) صدق می‌کند، و نه در مورد متدولوژی غیر معصومین هم‌چون نسبت رویه‌های گاندی و چه‌گوارا."

در زبان عربی از واژه "سلم"(اشتی) در مقابل "حرب"(جنگ) استفاده میشه نه از واژه "صلح"!

منبع:سایت اندیشکده یقین-مرکز بررسی های دکترینال

همونطور که در جدول بالا مشاهده میکنید،در فرقان(قران) جبهه ها به دو قسمت حق و باطل تقسیم میشن که از حق بجز صلح و اصلاح و از باطل جز فساد و افساد انتظار نمیره!

حالا در هر یک از این دسته ها جنگ-اشتی های مخصوص با قوانین خودش وجود داره پس میشه نیتجه گرفت که جنگ-اشتی،حرب-سلم،War-Peace  عناصر پایین دستی برای  صلح-فساد هستند ، نه  هم سطح و یا معادل یکدیگر!

برای جدول بالا ،بخشی از زیارت عاشورا میتونه نمونه خوبی باشه که نشان دهنده کاربرد درست  این واژگان است:

 "...انی سلمٌ لمن سالمکم و حربٌ لمن حاربکم..."

استدلال اقای حسن عباسی رو میتونید از اینجا بخونید(منبع)

با توجه به مطالبی که در بالا گفته شد کاربرد کلمه "صلح" در "صلح امام حسن" و "صلح حدیبیه" مشخص میشود.

منابع:

1-اندیشکده یقیین

2-وبسایت اقای خدامراد سلیمیان

3-وبسایت دکتر علی شریعتی -لینک

4- روزنامه جمهوری اسلامی-لینک